Maxwell και Λέων

Το 1860, ο Σκωτσέζος φυσικός J.C.Maxwell, καθηγητής στην έδρα Φυσικής Φιλοσοφίας στο Κολλέγιο Marischal του Αμπερντήν και ήδη διάσημος στην εποχή του, απολύθηκε όταν αυτό το ίδρυμα ενοποιήθηκε με το King's College. Να σημειωθεί ότι ο Maxwell ήταν παντρεμένος με την κόρη του Διευθυντή του Κολλεγίου, απελύθη δηλαδή από τον πεθερό του. Στη συνέχεια έκανε αίτηση για διορισμό στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, η οποία όμως και αυτή απερρίφθη. Η τοπική εφημερίδα Courant σχολίασε την απόρριψη της αίτησης, σχολιάζοντας: "Ο Καθηγητής Maxwell αναγνωρίζεται ήδη ως ένας από τους πιο αξιόλογους άνδρες στον επιστημονικό κόσμο. Όμως, υπάρχει ένα άλλο προσόν που είναι επιθυμητό για έναν καθηγητή σε ένα Πανεπιστήμιο όπως το δικό μας, και αυτό είναι η δύναμη της προφορικής διδασκαλίας απέναντι στην ατελή γνώση ή ακόμη και την πλήρη άγνοια που χαρακτηρίζει τους φοιτητές μας." Λίγο καιρό μετά ο Maxwell διορίστηκε Καθηγητής Φυσικής Φιλοσοφίας στο King's College του Λονδίνου και στα αμέσως επόμενα χρόνια δημοσιεύει τη διάσημη εργασία του με τις θεμελιώδεις αρχές του σύγχρονου ηλεκτρισμού. Έτσι η Σκωτία άφησε να φύγει το πιο διάσημο τέκνο της στις φυσικές επιστήμες, γιατί θεωρήθηκε πολύ καλός μεν, αλλά ακατάλληλος για τους μέτριους φοιτητές του Εδιμβούργου δε.

Ας δούμε μια άλλη ιστορία χίλια χρόνια πριν.
Τον 9ο αιώνα χαλίφης της Βαγδάτης ήταν ο Αλ Μαμούν, προστάτης των γραμμάτων, ιδρυτής του Οίκου της Σοφίας, ενός ιδρύματος μεταφράσεων και αριστοτελικών μελετών. Μια μέρα του παρουσίασαν έναν Βυζαντινό αιχμάλωτο ο οποίος έλυσε με εξαιρετική ευκολία μαθηματικά προβλήματα που βασάνιζαν επί μήνες τους επιστήμονες της αυλής. Στον εντυπωσιασμένο χαλίφη ο αιχμάλωτος ανέφερε ότι ο ίδιος είναι ένας μέτριος μαθητής ενός άσημου διδασκάλου των μαθηματικών ονόματι Λέων. Ο Αλ Μαμούν τον ελευθερώνει και τον στέλνει με γράμμα του στον Λέοντα, τον οποίον προσκαλεί να έλθει να διδάξει στη Βαγδάτη, όπου θα τον γεμίσει όχι μόνο τιμές και χρήμα, αλλά "θα σκύψει μπροστά του όλο το αραβικό έθνος με πρώτο τον ίδιο το Χαλίφη."

Αν δεν έχετε ψευδαισθήσεις για τη φυλή μας μπορείτε να μαντέψετε τι συνέβη. Έμαθε τα νέα ο Αυτοκράτωρ Θεόφιλος (γνωστός από το επεισόδιο με την Κασσιανή), ενδιαφέρθηκε για το δασκαλάκο και τον έβαλε να διδάσκει δημόσια στο ναό των Αγίων Σαράντα, ενώ ταυτόχρονα του απαγόρεψε να ταξιδέψει στη Βαγδάτη, "για να μη φύγει από τα χέρια των Ελλήνων ο πυρσός της πολιτιστικής ανωτερότητος".